Kỹ Thuật Nuôi Ngan Con

Đây là giai đoạn quyết định đến thành công hoặc thất bại của việc nuôi ngan, bởi tỷ lệ tử vong ban đầu trong số ngan con thường khá cao. Nếu việc chăm sóc và nuôi dưỡng không đảm bảo, đàn ngan có thể phát triển không đồng đều.

Quá trình nuôi ngan chia thành hai giai đoạn chính:

• Giai đoạn úm ngan: từ 1 đến 28 ngày tuổi.
• Giai đoạn nuôi dưỡng ngan con: từ 29 đến 84 ngày tuổi.

Chọn lựa con giống

Quy trình chọn lựa con ngan giống đòi hỏi sự chính xác về thời điểm, với việc chọn những con nở vào ngày thứ 34 và 35 sau khi ấp. Những con ngan con được lựa chọn nên có sức khỏe tốt, hoạt bát và sự nhanh nhẹn. Chúng có lông mượt, đôi mắt sáng, vóc dáng gọn gàng, chân to mập, và màu sắc lông tơ phải phản ánh đúng đặc trưng của giống.

Trong quá trình nuôi, mật độ nuôi các con ngan cũng cần được quan tâm. Tại tuổi 1 tuần, mật độ nên giữ trong khoảng 20 – 25 con/m2, sau 2 tuần thì giảm xuống còn 10 – 12 con/m2 và từ tuần thứ 3 trở đi, cần duy trì mật độ là 6 – 8 con/m2.

Quan trọng nhất, nguyên tắc cần tuân thủ khi chọn lựa là chọn những con ngan nở đúng vào ngày thích hợp (ngày thứ 34 và 35) và có đặc điểm sức khỏe tốt, hoạt bát, đồng thời loại bỏ hoàn toàn những con có khuyết tật như chân què, rốn hở, chân khô, lông rối, hoặc kích thước quá nhỏ…

Chuẩn bị chuồng nuôi

Trước khi bắt đầu nuôi ngan, việc vệ sinh chuồng là rất quan trọng. Trước hết, chuồng cần được làm sạch và khử trùng một cách kỹ lưỡng bằng dung dịch formalin 0,05%. Sau đó, cần phải quét vôi trên bề mặt chuồng từ 3 đến 5 ngày trước khi đưa ngan vào. Đảm bảo chuồng được sưởi ấm từ 4 đến 5 giờ trước khi chúng được đặt vào.

Nơi nuôi ngan cần được bảo quản ở điều kiện khô ráo và thoáng mát trong mùa hè, đồng thời đảm bảo cung cấp đủ nhiệt độ cho chúng trong mùa đông.

Trước khi chuyển ngan vào chuồng, cần chú ý đến việc sưởi ấm chuồng trong khoảng thời gian 4-5 giờ.

Để tránh sự xâm nhập của chuột, nên sử dụng lưới mắt cáo để bảo vệ ngan con.

Chuẩn bị vật tư cần thiết

+ Chuồng quây: Trong giai đoạn đầu, rất quan trọng phải sử dụng cót quáy để chắn ngan trong các chuồng quây có chiều cao 0,5m và chiều dài 4,5m, mỗi quây có thể chứa từ 7 đến 10 con ngan.

+ Ánh sáng điện: Sử dụng bóng đèn điện công suất 100W để cung cấp ánh sáng và nhiệt cho chuồng. Trong mùa hè, mỗi quây cần một bóng; trong mùa đông, sử dụng hai bóng cho mỗi quây.

Thời gian sử dụng ánh sáng là 24/24 trong hai tuần đầu. Sau đó, giảm xuống còn 20 giờ mỗi ngày. Bóng đèn cần được treo cách mặt sàn chuồng 0,5m để phân bố nhiệt đều. Cần đảm bảo cung cấp 10 wát/m2 cho chuồng nuôi (tương đương với 15-20 lux/m2).

+ Khay ăn:

• Cần có đủ máng ăn để cung cấp cho ngan ăn trong một lần. Khay ăn có thể làm bằng tôn và cần tuân theo kích thước sau:
• Cao 2cm, rộng 40cm, dài 60cm để đảm bảo cho 25-30 con ngan ăn mỗi khay.

+ Máng uống:

Đảm bảo cung cấp nước sạch cho ngan với tỷ lệ 25-30 con/ngan/máng.

• Máng 1,5 lít: Sử dụng trong 7 ngày đầu.
• Máng 4 lít: Sử dụng cho các tuần tuổi lớn hơn để đảm bảo nguồn nước đầy đủ khi cần thiết để phòng tránh bệnh tật.

Nhu cầu nước uống cần đảm bảo 0,3-0,4 lít/con/ngày.

Các điều kiện nuôi dưỡng ngan con

1. Nhiệt độ:

• Tuần 1: 32-35°C.
• Tuần 2: 30-32°C.
• Tuần 3: 28-30°C.
• Tuần 4: 26-28°C.

Để đảm bảo nhiệt độ phù hợp, có thể sử dụng lò sưởi hoặc bóng điện sưởi để tạo nhiệt trong quảy.

2. Mật độ nuôi ngan con:

• Nuôi thâm canh: Độ đông đàn khoảng 500-600 con/đàn.
• Nuôi trong hộ bán chăn thả: 50-100 con/đàn.
• Giai đoạn 1-28 ngày tuổi: 25 con/m2.
• Giai đoạn 29-84 ngày tuổi: 7-10 con/m2.

3. Chất độn chuồng:

Có thể sử dụng trấu, phôi bào, rơm, hoặc cỏ khô để độn chuồng. Đảm bảo các loại chất độn này sạch, khô và không nhiễm mốc.

Thức ăn và phương pháp cho ăn

Sau khi được thả vào chuồng quây, làm ướt nước vài giờ là điều cần thiết trước khi bắt đầu cho ngan ăn. Đối với ngan mới nở, thường cần chờ từ 12 đến 18 giờ trước khi bắt đầu cho ăn, để chúng có thời gian tiêu hóa chất dinh dưỡng còn lại từ túi lòng đỏ. Trong giai đoạn đầu này, không nên cung cấp cho ngan thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh chất lượng cao ngay từ những giờ đầu, mà chỉ nên cho chúng ăn các loại thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cơm, bún ngâm nước hoặc gạo tấm.
 

Trong giai đoạn nuôi ngan con, việc sử dụng thức ăn hỗn hợp dạng viên là lựa chọn tốt nhất. Có thể sử dụng các loại thức ăn khác như bột hỗn hợp, thức ăn dạng bột pha trộn với cơm hoặc kết hợp với các nguồn thức ăn giàu năng lượng dạng bột. Cũng có thể kết hợp các loại thức ăn truyền thống như cơm, ngô, gạo tấm kết hợp với các nguồn protein như tôm, tép, cua, ốc có sẵn tại địa phương. Thức ăn cần đảm bảo chất lượng tốt, không bị ôi thiu hay nấm mốc.

Trong hai tuần đầu tiên, ngan nên được cho ăn hoàn toàn trong máng. Để khuyến khích sự phát triển đồng đều, từ tuần thứ ba trở đi, nên cung cấp một phần thức ăn trong máng và một phần rải trên nền chuồng bằng xi măng hoặc một tấm nilon trải trên sàn chuồng.

Bảng tiêu chuẩn ăn cho ngan con từ 1-84 ngày tuổi

Thời kỳ	NLTĐ	Protein thô	Metionin	Lizin
(tuần tuổi)	(Kcal/kg TA)	(%)	(%)	(%)
0-3	2800-3000	17,7-19,0	0,38-0,41	0,90-0,96
3-6	2800-3000	14,9-16	0,32-0,34	0,73-0,78
6-12	2800-3000	12,3-13	0,22-0,23	0,51-0,55

Thức ăn tinh và thức ăn protein cho ngan con có thể được cung cấp thông qua một số lựa chọn sau:

1. Nuôi thâm canh:

• Sử dụng thức ăn hạt 4V (Vifoco) và thóc tẻ bỏ trấu.
• Đảm bảo cung cấp khoảng 2750-2800 Kcal năng lượng trao đổi và 18-19% protein thô trong những tuần đầu.

Tỷ lệ phối trộn có thể là 70% thức ăn hỗn hợp 4V và 30% thóc tẻ bỏ trấu cho giai đoạn 1-28 ngày tuổi, với mật độ nuôi là 25 con/m2.

2. Nuôi bán chăn thả:

Có thể sử dụng thức ăn tương tự như nuôi thâm canh, hoặc sử dụng các nguyên liệu địa phương như đổ tương, khô đỗ tương, giun, ốc, don dắt và gạo bỏ trấu ở giai đoạn nhỏ và thóc tẻ ở các tuần tuổi lớn hơn.

Tỷ lệ phối trộn thức ăn có thể như sau:

• Thóc tẻ bỏ trấu: 55,5%
• Đỗ tương rang hoặc khô đỗ tương: 20%
• Cám tẻ: 15%
• Bột cá nhạt: 7%
• Premix khoáng: 2%
• Premix vitamin: 0,4%
• Giun (bổ sung tự do)

Trong điều kiện nuôi bán chăn thả, cho ngan ăn tự do sẽ đảm bảo đạt được yêu cầu về khối lượng cơ thể để nuôi giống.

Cách cho ngan con ăn

1. Từ 1-28 ngày:

• Cho ngan ăn tự do, đảm bảo cung cấp 5-6 bữa ăn mỗi ngày.
• Chú ý đặc biệt đến bữa ăn cuối cùng trước khi ngan đi ngủ vào lúc 10 giờ đêm.

2. Từ 29-84 ngày:

• Thực hiện việc cho ngan ăn theo định lượng, không để ngan ăn tự do như giai đoạn trước.

Định lượng cho ngan con từ 29-84 ngày tuổi

Ngày tuổi	Ngan mái (g/ngày)	Ngan trông (g/ngày)
29-41	60-70	80-100
42-48	70-80	120
49-55	80 -100	140
56-62	120	140
63-69	130	150
70-76	145	150
77-83	145	150
Tổng	6,3kg	7,63kg

 

Quản lý và Chăm sóc

Một chế độ quản lý và chăm sóc hàng ngày là rất quan trọng trong việc nuôi ngan. Việc vệ sinh chuồng nuôi hàng ngày, đảm bảo máng uống và máng ăn luôn sạch sẽ, thay đổi chất lượng nền chuồng và cung cấp nước sạch cho ngan uống và tắm là điều cần thiết. Đặc biệt, từ tuần thứ 5 đến 7, khi ngan bắt đầu mọc lông vai và lông cánh, cần chú ý đến nguy cơ bị bệnh mổ cắn lông do thiếu dinh dưỡng, thiếu rau xanh, hoặc môi trường nuôi chật chội và ẩm ướt. Để tránh tình trạng này, việc chăm sóc và nuôi dưỡng cần phải tuân thủ đúng các yêu cầu kỹ thuật.

Những điều cần chú ý khi nuôi ngan con:

1. Tránh Stress Trong Quá Trình Vận Chuyển

• Đảm bảo tránh mất nước do chuồng quá chật, quá nóng hoặc gió lùa trong quá trình vận chuyển.
• Tránh vận chuyển vào thời tiết nắng nóng hoặc lạnh.

2. Chọn Thức Ăn Sạch:

• Tránh sử dụng thức ăn bị ôi mốc để đảm bảo sức khỏe của ngan.

3. Quản Lý Môi Trường Chuồng:

• Tránh tình trạng ngan xếp đống lên nhau do nhiệt độ cao và độ ẩm trong chuồng, vì có thể dẫn đến tử vong cao và tỷ lệ nuôi sống thấp.

4. Tiếp Xúc Với Nước:

Khi ngan đã được 7 ngày tuổi, cần cho chúng tiếp xúc với nước để quen với môi trường nước.

5. Chăm Sóc Khi Ngan Mọc Lông:

• Từ tuần thứ 5 trở đi, khi ngan bắt đầu mọc lông vai và lông cánh, cần chú ý đến nguy cơ cắn mổ lẩn nhau và ăn lông nhau.
• Đảm bảo cung cấp dinh dưỡng đầy đủ để tránh tình trạng thiếu dinh dưỡng, thiếu rau xanh, nuôi chật và độ ẩm cao.
• Có thể cắt 0,5cm mò trên ở lứa tuổi còn nhỏ, ngay từ 1 tuần tuổi, để tránh tình trạng cắn mổ lẩn nhau.

6. Chú Ý Đến Vận Động:

• Đảm bảo cho ngan có đủ cơ hội vận động để tránh tình trạng liệt chân.

7. Vệ sinh chuồng nuôi:

• Cần thực hiện thay đổi độn chuồng 2-3 lần mỗi ngày để đảm bảo chuồng luôn sạch sẽ và có chất độn khô phù hợp cho đàn ngan.

Hàng ngày, cần tiến hành quan sát đàn ngan để phát hiện và cách ly kịp thời những con ốm, cũng như phòng và điều trị kịp thời cho toàn bộ đàn ngan. Khi đạt tuổi từ tuần thứ 12 trở đi và cánh ngan đã mọc dài, cần tiến hành việc xén cánh cho ngan mái để tránh tình trạng bay thoát. Cuối cùng, đảm bảo tiêm phòng vaccine đầy đủ cho toàn bộ đàn ngan là cần thiết để bảo vệ sức khỏe của chúng.